Arypez

Farmakoterapötik grup: Kolinesteraz inhibitörleri ATC kodu: N06DA02 Donepezil hidroklorür beyinde predominant kolinesteraz olan asetilkolinesterazın selektif ve geri dönüşlü (tersinir) bir inhibitörüdür. Donepezil hidroklorür, esas olarak merkezi sinir sisteminin dışında bulunan bir enzim olan butirilkolinesteraza kıyasla bu enzimin in vitroolarak 1000 kat daha güçlü bir inhibitörüdür. Klinik çalışmalar Hafif ve orta şiddette Alzheimer hastalığı Alzheimer tipi demanslı hastaların katıldığı klinik çalışmalarda 5 mg veya 10 mg lık donepezil hidroklorürün günde tek doz olarak alınması, dozu takiben yapılan ölçümlerde sırasıyla %63,6 ve %77,3 lük asetilkolinesteraz aktivitesinin (eritrosit membranlarında ölçülen) kararlı durum inhibisyonunu ortaya çıkarmıştır. Alyuvarlardaki AChE nin donepezil hidroklorür tarafından inhibisyonu ile kognitif fonksiyonun seçilmiş özelliklerini inceleyen hassas bir ölçek olan ADAS-cog daki değişmelerle uyumlu olduğu gösterilmiştir. Donepezil hidroklorürün altta yatan nöropatolojinin seyrinde değişiklik yapma potansiyeli incelenmemiştir. Bu sebeple, donepezil hidroklorürün hastalığın ilerleyişine bir etkisi olduğu düşünülemez. Donepezilin Alzheimer tipi demansın tedavisindeki etkililiği dört plasebo kontrollü çalışmada (6 ay süreli 2 çalışma ve 1 yıl süreli 2 çalışma) araştırılmıştır. Klinik çalışmalarda, 6 aylık donepezil tedavisinin sonucunda bir analiz yapılmıştır. Bu analizde 3 etkililik kriteri birlikte kullanılmıştır. ADAS-cog, hasta yakınından gelen bilgiler dahilinde klinisyenin görüşmeye dayalı değişiklik izlenimi (CIBIC+-global fonksiyonları ölçer), Klinik Demans Ölçüm Skalasının Günlük Yaşam Aktiviteleri Altskalası (CDR-sosyal ortamlardaki, evdeki, hobilerindeki ve kişisel bakımdaki becerileri ölçer). Aşağıda listelenen özelliklere uyan hastalar tedaviye cevap vermiş kabul edilmişlerdir. Cevap = ADAS-Cog da en az 4 puanlık gelişme CIBIC+ da kötüleşme olmaması Klinik Demans Ölçüm Skalasının Günlük Yaşam Aktiviteleri Alt skalası nda kötüleşme olmaması %Cevap Tedavi edilmesi amaçlanan popülasyon N=365 Değerlendirilen Popülasyon N=352 Plasebo Grubu %10 %10 Donepezil hidroklorür 5 mg kullanan grup %18 * %18 * Donepezil hidroklorür 10 mg kullanan grup %21 * %22 ** * p<0.05 ** p<0.01 Donepezil, tedaviye cevap verdiklerine karar verilen hastaların yüzdesinde doza bağımlı olarak istatistiksel açıdan önemli bir artış oluşturmuştur.